Blog: Vrijwillige ouderbijdrage straks écht vrijwillig

Deel II: geen uitzondering voor profielscholen en voorbereiding 2021-2022. 22 juni 2021

Op 6 februari 2020 informeerden wij u over het wetsvoorstel waarmee wordt geregeld dat deelname aan extra activiteiten op school, zoals buitenlandreizen en uitwisselingen, vanaf volgend schooljaar niet meer afhankelijk mag worden gesteld van een bijdrage.

Een bijdrage mag nog steeds worden gevraagd, maar als ouders geen bijdrage kunnen of willen betalen dan moet de school ervoor zorgen dat de leerling tóch mee kan.

Tóch geen uitzondering voor profielscholen

Voor profielscholen zoals technasia, Loot-scholen, scholen met een DAMU-licentie en tweetalig onderwijs zou een uitzondering worden gemaakt.

Inmiddels is de wet gepubliceerd en is duidelijk dat dit (aangenomen) amendement niet is teruggekomen in de wetswijziging. Juristen van OCW geven aan dat de uitzondering op basis van de huidige wettekst niet kan worden gemaakt.

Dit betekent dat óók profielscholen leerlingen niet kunnen uitsluiten van activiteiten die worden georganiseerd door het bevoegd gezag en waarvoor ouders om een (vrijwillige) bijdrage wordt gevraagd.

Koepelorganisatie

Profielscholen die een extra educatief programma aanbieden naast het verplichte onderwijsaanbod kunnen zich – voor zover zij dat nog niet gedaan hebben – aansluiten bij de landelijke koepelorganisatie die een bindende regeling treft voor scholen ten aanzien van leerlingen die een extra educatief programma willen volgen, maar waarvan hun ouders de ouderbijdrage niet (geheel) betalen.

De financiering van deze organisatie staat echter los van deze wet en komt voor rekening van de scholen. De absolute garantie dat alle activiteiten altijd doorgang kunnen vinden is alleen te geven met een ruimere basisbekostiging of een specifieke bekostiging voor dit soort activiteiten, maar daarvoor is vooralsnog onvoldoende politieke steun, aldus de initiatiefnemers van de nieuwe wet.

Schoolgids en planning activiteiten 2021-2022

De nieuwe wet verplicht scholen om expliciet in de schoolgids te vermelden dat leerlingen niet worden uitgesloten van activiteiten als de ouderbijdrage niet wordt betaald. Hebt u de tekst van uw schoolgids hier al op aangepast?
De inschattingen over het aantal ouders dat na het aannemen van deze wet niet langer de vrijwillige ouderbijdrage zal betalen, lopen verder nogal uiteen. Maar in het meest rigoureuze geval zullen scholen wegens tegenvallende inkomsten uit de vrijwillige ouderbijdrage een bescheidener aanbod aan activiteiten gaan aanbieden.

Ook zullen scholen er tegenaan lopen dat vooraf niet altijd duidelijk is of ouders bereid zijn om te betalen voor een schoolactiviteit. Hierdoor is het lastig om in te schatten of er voldoende financiële ruimte is om een activiteit door te laten gaan, óók als de bijdrage niet door alle ouders wordt voldaan.

Heldere communicatie vooraf aan ouders over de kosten en (on)mogelijkheden van de school om eventuele tekorten uit eigen middelen aan te vullen is in dan essentieel. Denk daarbij ook aan de MR. De oudergeleding van de MR heeft instemmingsrecht op het schoolkostenbeleid en de hoogte en bestemming van de vrijwillige ouderbijdrage.