Het Coronavirus leidt bij veel werkgevers tot vragen over welke verplichtingen zij hebben richting hun werknemers en welke acties zij kunnen ondernemen. Hieronder geven advocaten Nikki van Steeden en Jeffrey Kenens tips aan werkgevers.
Als werkgever ben je wettelijk verplicht om ervoor te zorgen dat werknemers veilig en gezond kunnen werken. Dit houdt ook in dat aan werknemers over dit thema voorlichting en instructies moeten worden gegeven. Bij een potentieel onveilige of ongezonde situatie dien je als werkgever waar mogelijk te anticiperen en proactief in te grijpen.
Met het oog op de verspreiding van het Coronavirus betekent dit dat onderzocht moet worden of voorzorgsmaatregelen kunnen worden genomen om besmetting en verspreiding van het Coronavirus te voorkomen.
Om te voldoen aan de zorgplicht moeten er binnen redelijke grenzen hygiënemaatregelen worden getroffen. Deze maatregelen moeten duidelijk worden gecommuniceerd. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de algemene hygiënemaatregelen, zoals geadviseerd door het RIVM.
Tip:
Het instructierecht biedt de werkgever een wettelijke basis om werknemers aanwijzingen te geven over de manier waarop er binnen de onderneming wordt gewerkt. Werkgevers kunnen werknemers dus instrueren om bepaalde maatregelen of instructies na te leven om de verspreiding zo veel mogelijk te voorkomen. Een voorbeeld is het opstellen van een protocol, waarin regels worden vastgelegd over hoe om te gaan met mogelijke besmetting en wat de consequenties zijn bij niet-naleving van deze instructies. De genomen maatregelen moeten worden gecommuniceerd, zodat vooraf bekend is wat de gevolgen zijn van het niet opvolgen van de instructies.
Met betrekking tot (dienst)reizen bijvoorbeeld kunnen regels in een protocol worden opgenomen waarbij:
Tip:
Een protocol hoeft uiteraard niet beperkt te blijven tot het maken van reizen. Er kunnen ook regels worden vastgelegd met betrekking tot de te nemen maatregelen wanneer werknemers contact hebben gehad met een besmet persoon, wanneer er een vermoeden van besmetting is en/of wanneer de bedrijfsarts ingeschakeld moet worden. Let op: de instructies mogen niet in strijd zijn met de wet- en regelgeving, zoals het recht op privacy. Zie voor meer informatie hierover dit artikel.
Of je als werkgever het loon moet doorbetalen, hangt af van de situatie.
Die verplichting bestaat in elk geval indien een werknemer in lijn met de instructies van de werkgever heeft gehandeld, ongeacht of hij daarna ziek of niet ziek in quarantaine wordt geplaatst.
In de situatie dat wel in strijd met instructies is gehandeld, bijvoorbeeld door af te reizen naar een risicogebied, dan kan de loonbetaling in geval van arbeidsongeschiktheid door een besmetting met Corona worden stopgezet, indien de ziekte opzettelijk door de werknemer is veroorzaakt. Het gaat dan om het willens en wetens veroorzaken van de ziekte en niet om het enkel riskeren daarvan. Het enkele feit dat iemand naar een Corona-gebied is afgereisd, maakt dus nog niet dat deze persoon opzettelijk besmet is geraakt. De werknemer zou dan kunnen stellen dat hij zijn recht op loon niet heeft verspeeld al zou de rechter die stelling, gelet op de omstandigheden van het geval, anders kunnen wegen door te beslissen dat het adagium geen arbeid, geen loon hier prevaleert.
Indien deze werknemer niet ziek is, maar wegens quarantaine niet aan het werk kan omdat hij heeft gehandeld in strijd met het protocol door naar een risicogebied af te reizen, dan kan de loonbetaling naar onze mening wel worden gestaakt. Als werkgever hoef je namelijk het loon niet te betalen indien het niet verrichten van de werkzaamheden in redelijkheid voor rekening van werknemer behoort te komen.
Tip:
Communiceer vooraf duidelijk in welke gevallen de werknemer het risico loopt om zijn loonbetaling te verliezen. Dat weerhoudt werknemers ervan om in strijd met de instructies te handelen en kan vervelende discussies voorkomen.
