Blog: Vrijwillige ouderbijdrage straks écht vrijwillig

06 februari 2020

Advocaat Marjoleine van Leerdam informeert u over het nieuwe wetsvoorstel inzake de vrijwillige ouderbijdrage.

“Update: inmiddels is bekend dat voor profielscholen geen uitzondering wordt gemaakt. Lees hier meer.”

De vrijwillige ouderbijdrage leidt regelmatig tot discussies tussen ouders en scholen. Ook in de politiek is de ouderbijdrage al een kleine twintig jaar onderwerp van gesprek. Kern van de discussie: de gevolgen van de (soms niet zo) vrijwillige ouderbijdrage voor de inclusiviteit van het onderwijs. “Je gaat met z’n allen op reis, of helemaal niet”, aldus Paul Rosenmöller in Trouw. Op 17 december 2019 stemde de Tweede Kamer in met een nieuwe wet om deze discussie definitief te beslechten. Wat voor gevolgen heeft dit voor de praktijk?

Hoe zit het nu?
Om extra-curriculaire activiteiten zoals schoolreizen, vieringen en excursies te kunnen bekostigen mogen scholen aan ouders een vrijwillig bijdrage vragen. Wordt de ouderbijdrage niet betaald, dan kan de school de leerling uitsluiten van deelname of een vervangende activiteit aanbieden.

Het Wetsvoorstel
Op 13 maart 2019 stuurden Kamerlid Kwint (SP) en Westerveld (GL) een initiatiefwet naar de Tweede Kamer waarin wordt geregeld dat deelname aan extra activiteiten niet meer afhankelijk mag worden gesteld van een bijdrage. Als ouders geen bijdrage kunnen of willen betalen voor extra-curriculaire activiteiten, moet de school ervoor zorgen dat de leerling tóch mee kan. Op 17 december 2019 stemde de Tweede Kamer in met het wetsvoorstel.

Het wetsvoorstel gaat om activiteiten die geen onderdeel uitmaken van het verplichte onderwijsprogramma maar die wél worden georganiseerd onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag van de school. Zoals buitenlandreizen, uitwisselingen, excursies, extra sportactiviteiten, bijlessen, vieringen en schoolfeesten.

Uitzondering
Voor ‘profielscholen’ zoals technasia, LOOT-scholen, scholen met een DAMU-licentie en tweetalig onderwijs geldt een uitzondering. Deze profielscholen zich kunnen aansluiten bij ‘overkoepelend verband’ dat een bindende regeling treft. Deze bindende regeling moet er ten minste in voorzien dat leerlingen voor wie de bijdrage niet of niet geheel kan worden voldaan, vrijgesteld worden van de bijdrage en op die manier toch kunnen deelnemen. Scholen die zo’n regeling niet of onvoldoende treffen, kunnen door het overkoepelend verband worden gesanctioneerd of uitgesloten.

En laptops en tablets?
De regels voor het verstrekken van laptop’s en tablets veranderen met de nieuwe wet niet. Ook nu is het zo dat een laptop of tablet geen lesmateriaal is en daarom niet gratis aan de ouders hoeft te worden verstrekt. Andersom kan het aanschaffen van een laptop ook de ouders niet worden verplicht. Als een school volledig overgaat op digitale leermiddelen dan moet de school wél in laptops of tablets voorzien als ouders deze niet kunnen of willen betalen.

Voorbereiden
Het wetsvoorstel moet nog worden behandeld door de Eerste Kamer, maar men streeft ernaar om de wet voorafgaand aan het schooljaar 2020-2021 in werking te laten treden. Scholen wordt waarschijnlijk een overgangsperiode van een jaar gegund om de schoolgidsen en interne procedures aan te passen.

Tip
Houdt de laatste ontwikkelingen in de gaten door dossier ‘35063’ te raadplegen via zoek.officielebekendmakingen.nl.