Wat doet een executeur?

De rol van de executeur

Een executeur is aangewezen door de overledene, hij moet daarom de nalatenschap volgens de wensen van de overledene afwikkelen. Daarbij houdt hij natuurlijk ook rekening met de belangen van alle erfgenamen. De erfgenamen moeten accepteren dat de executeur de nalatenschap afwikkelt en kunnen niet zonder hem of haar handelen.

Alleen als er in de nalatenschap meer schulden dan baten zitten, en er dus een negatief saldo is, is dit anders. Bij een negatieve nalatenschap zullen de erfgenamen deze meestal verwerpen of beneficiair aanvaarden. Als een negatieve nalatenschap beneficiair is aanvaard, is de executeur niet bevoegd om af te wikkelen. Dan moeten de erfgenamen de nalatenschap zelf vereffenen of een vereffenaar laten benoemen door de rechtbank. Door de beneficiaire aanvaarding zijn erfgenamen niet met hun eigen vermogen aansprakelijk voor de schulden van de overledene. De schulden moeten uit de nalatenschap betaald worden. Om ervoor te zorgen dat de schuldeisers zoveel mogelijk betaald krijgen, en hun belangen behartigd worden, moet de nalatenschap volgens wettelijke voorschriften worden afgewikkeld. De wet legt die verantwoordelijkheid dus niet neer bij de executeur, maar bij de erfgenamen, of een vereffenaar.

Er zijn drie executeursrollen die u kunt vervullen, namelijk:

1 | Begrafenisexecuteur

• Als u als begrafenisexecuteur bent benoemd, dan is uw enige taak het regelen van de uitvaart. Een begrafenisexecuteur krijgt geen vergoeding.

2 | Executeur

Als executeur zijn dit uw taken:

• Bewaar en registreer alle facturen;
• Maak de boedelbeschrijving, dit is een beschrijving van alle bezittingen en schulden;
• Betaal schulden en (eventueel) de kosten van de uitvaart;
• In de vorderingen;
• Overleg met erfgenamen over beleggingen; houdt de koersen in de gaten en als koersdaling te verwachten is, kan verkoop door de executeur noodzakelijk zijn;
• Doe aangifte van de erfbelasting namens de erfgenamen. Erfbelasting betaalt u uit de nalatenschap. Let op: als executeur bent u met uw eigen geld aansprakelijk voor erfbelasting over verzwegen buitenlandse bezittingen (bijvoorbeeld een Zwitserse bankrekening met zwart geld, als u daarvan wist of kon weten);
• Zorg ervoor dat mensen hun legaten krijgen;
• Houd de erfgenamen tussentijds op de hoogte van de afwikkeling van de nalatenschap;
• Stel een eindafrekening op ter verantwoording aan de erfgenamen. Alle uitgaven en inkomsten moeten controleerbaar zijn, bijvoorbeeld met facturen of bankoverzichten;
• Zorg dat speciale wensen in het testament worden uitgevoerd. Dit is vaak een morele plicht, bijvoorbeeld om persoonlijke papieren te vernietigen of een goed huis te zoeken voor de huisdieren.

U zorgt niet voor de verdeling van de bezittingen, zoals het geld, huis en waardevolle spullen. Die verantwoordelijkheid ligt bij de erfgenamen.
Als de schulden in de nalatenschap, waaronder de erfbelasting, niet betaald kunnen worden uit liquide middelen, mag u goederen verkopen om die schulden te kunnen betalen. De bepalingen in het testament geven vaak aan hoe u dit mag doen: alleen, of in overleg met de erfgenamen, of slechts met hun medewerking.

De wet kent aan de executeur een loon toe van 1% van het saldo van de nalatenschap per de overlijdensdatum. In het testament kan een andere beloning, of geen beloning, gegeven worden.

3 | Executeur-afwikkelingsbewindvoerder

Dit is de meest uitgebreide vorm.

• Als executeur-afwikkelingsbewindvoerder heeft u dezelfde taken als een executeur met nog een paar extra bevoegdheden. Welke bevoegdheden dat zijn, staat in het testament. Vaak gaat het over het verdelen van de erfenis of het verkopen van een huis of bedrijf, zonder dat toestemming van de erfgenamen nodig is. Ook het loon is hetzelfde als het loon van de executeur.

Verklaring van executele

Heeft u besloten de taak van executeur op u te nemen? Dan moet u naar de notaris om een verklaring van executele aan te vragen. Met die verklaring kunt u aantonen dat u executeur bent. Bijvoorbeeld bij de bank en verzekeringsmaatschappijen van de overledene.

Hulp van de notaris

Mocht u als executeur hulp nodig hebben bij de afwikkeling van een nalatenschap of wilt u een executeur aanwijzen in uw testament, neem dan contact op met een van onze familierechtnotarissen.