Internationale contracten

de Netherlands Commercial Court (NCC) en onderhandelen over de bevoegde rechter 02 maart 2021

De Netherlands Commercial Court (NCC) is een vrij nieuwe afdeling van de rechtbank en het gerechtshof Amsterdam. Bij internationale handelsgeschillen kunnen contractspartijen overeenkomen om hun geschillen exclusief voor te leggen aan de NCC. De NCC is speciaal voor die internationale handelsgeschillen opgericht.

De procedure wordt in het Engels gevoerd en is gebaseerd op het veelal als solide beschouwde Nederlandse procesrecht. Uitspraken en arresten zijn ook in het Engels. De NCC voorziet in bodemprocedures, inclusief hoger beroep, maar ook in kort geding procedures. De NCC bestaat uit ervaren rechters en is daarmee dus een tegenhanger van internationale arbitrage. De griffierechten van de NCC zijn hoger dan bij de gewone civiele rechter, maar nog altijd behoorlijk lager dan de gebruikelijke administratiekosten en uurtarieven van arbiters verbonden aan internationale arbitrage-instanties. Dit alles maakt de keuze voor de NCC aantrekkelijk. Die keuze moet dan wel goed worden vastgelegd. Dat hierover discussie kan ontstaan, volgt uit de uitspraak van de NCC van 14 april 2020 (ECLI:NL:RBAMS:2020:2277).

Er geldt een “uitdrukkelijkheidsvereiste” waaraan wordt voldaan indien a. de keuze van beide partijen voor de NCC duidelijk tot uitdrukking is gebracht, b. welbewust is gemaakt en c. niet is verborgen in de algemene voorwaarden van één van de partijen. Op de website van de NCC staat daarom een model bepaling om de NCC bevoegd en haar reglementen op een juiste wijze contractueel van toepassing te verklaren in een overeenkomst of nadat een geschil is ontstaan.

Voor ondernemers die zaken doen in het buitenland biedt de NCC een mooie basis om contractuele geschillen in Nederland te laten beslechten. Vaak is dat een lastig punt in de onderhandelingen, maar met de Engelstalige procesgang en een meer op maatwerk gebaseerde procesvoering kan een wederpartij mogelijk sneller worden overtuigd. Lukt dat niet meteen, dan staat er op de website van de NCC nog een vlotte introductiefilm.

Naast de bevoegdheid van de instantie, zoals de NCC, om exclusief over geschillen te oordelen, is ook het recht dat in de overeenkomst van toepassing wordt verklaard op de rechtsverhouding belangrijk. De NCC kan oordelen op basis van buitenlands recht. Als het over buitenlands recht gaat tijdens de onderhandelingen, is het van belang om enerzijds te begrijpen wat dat buitenlands recht inhoudt en anderzijds dat de rechtsverhouding ook echt een connectie met dat buitenlands recht heeft. Indien mogelijk is het natuurlijk mooi als de NCC bevoegd wordt verklaard en het Nederlands recht op het geschil van toepassing is, omdat de rechters al bekend zijn met het Nederlands recht. Indien buitenlandsrecht van toepassing wordt verklaard, hoeft dat ook zeker geen obstakel te zijn. Wel zal dan advies moeten worden ingewonnen bij deskundigen, zoals advocaten in het buitenland, over de uitwerking van dat recht op de rechtsverhouding in geschil.

Ten aanzien van al het voorgaande is nog relevant op te merken dat indien geen contractuele keuzes worden gemaakt, de internationale bevoegdheid en het toepasselijke recht aan de hand van het internationaal privaatrecht worden bepaald. Het is altijd verstandig om voorafgaand aan onderhandelingen te bekijken wat de hoofdregels op basis van het internationaal privaatrecht zijn. Als daaruit al volgt dat de Nederlandse rechter bevoegd is en/of Nederlands recht van toepassing is, kan het weleens onhandig zijn om daarover met de wederpartij in overleg te gaan.