Worden uw facturen niet betaald? Ook niet na diverse herinneringen en sommaties? Beslag leggen is een effectieve, snelle en relatief eenvoudige manier om een partij ertoe te bewegen alsnog te betalen. In onze praktijk zien we dat cliënten vaak niet op de hoogte zijn van de mogelijkheden die het beslagrecht biedt.
In dit artikel gaan wij specifiek in op de mogelijkheden die het zogenaamde conservatoire beslag biedt. Dat wil zeggen het beslag dat je kunt leggen, zónder dat er een inhoudelijk vonnis is.
Het traject van beslaglegging begint met het verkrijgen toestemming (een verlof) van de rechter. De procedure is relatief eenvoudig. Uw advocaat dient een schriftelijk verzoek in, waarin kortgezegd wordt aangegeven wat de omvang van de vordering is, waar de vordering op gebaseerd is en wat er beslagen dient te worden. Doorgaans vindt er geen zitting plaats en toetst een rechter summier of aannemelijk is dat er daadwerkelijk een vordering is. Als het verzoekschrift vóór 11:00 uur ’s ochtends op een werkdag is ingediend, wordt het verlof in de regel nog dezelfde dag verleend.
Een voorwaarde is wel dat er binnen een bepaalde periode, meestal is dat veertien dagen, een dagvaarding wordt uitgebracht. Dit betreft de zogeheten “eis in de hoofdzaak”. Onze ervaring is echter dat dit, bij een effectief gelegd beslag, vaak al niet meer nodig is omdat de schuldenaar dan al betaald heeft. Volledigheidshalve merken wij op dat ook beslag kan worden gelegd in het geval er al een dagvaarding is uitgebracht.
De volgende stap is het sturen van het verlof naar de deurwaarder. Deze legt het beslag en brengt zo nodig de schuldenaar daarvan op de hoogte. In het geval beslag wordt gelegd op vorderingen of roerende zaken van de schuldenaar waarover een derde beschikt – denkt u in dit kader bijvoorbeeld aan een bank waar de schuldenaar een bankrekening houdt -, dient die derde in een verklaring af te geven of het beslag doel heeft getroffen en zo ja, voor welk bedrag. Dat wil zeggen dat de derde aangeeft welk bedrag hij op het moment van het leggen van het beslag nog moest betalen aan de schuldenaar. Dát bedrag mag de derde niet meer aan de schuldenaar betalen, maar moet worden gereserveerd, in afwachting van het vonnis. In het geval beslag wordt gelegd op een zaak die onder de macht is van de schuldenaar, mag die schuldenaar eveneens niet meer beschikken over die zaak. Dit houdt in dat de zaak niet uit het vermogen van de schuldenaar mag vloeien, bijvoorbeeld door dit te schenken, te ruilen of te verkopen.
Bankbeslag
Een veelgebruikte methode is beslaglegging op het saldo van de bankrekening van de schuldenaar. Dit is een relatief snelle en eenvoudige manier om een schuld te innen. Het verschuldigde bedrag wordt – na een vonnis of akkoord van de schuldenaar – rechtstreeks van de bankrekening van de schuldenaar overgeboekt naar de bankrekening van de schuldeiser. Het succes van deze methode kan echter variëren en het kan kostbaar zijn, vooral als de bankrekening geen saldo heeft op het moment van beslaglegging.
In het geval uw schuldeiser bankrekeningen heeft in andere Europese lidstaten, biedt de European Account Preservation Order mogelijk een uitkomst. Op grond van deze Europese verordening kan in een Europese lidstaat één verlof worden verleend, waarmee conservatoir bankbeslag kan worden gelegd bij meerdere in de Europese Unie gevestigde banken (met uitzondering van Denemarken). Daarnaast biedt deze Europese verordening de mogelijkheid om met een verleend verlof informatie op te vragen bij de banken, bijvoorbeeld over de banksaldi van de schuldenaar.
Loonbeslag
Bij loonbeslag wordt een deel van het salaris van de schuldenaar gebruikt om de schuld af te lossen. Als de schuldenaar een vast inkomen heeft, is loonbeslag een effectieve manier om betaling af te dwingen. Er zijn echter aanvullende regels voor loonbeslag, zoals het tijdig informeren van de werkgever en het rekening houden met de beslagvrije voet, zodat de schuldenaar voldoende inkomen overhoudt voor essentiële uitgaven.
Beslag op aandelen
Als uw schuldenaar aandelen houdt in het kapitaal van een (dochter)vennootschap, is het ook mogelijk om conservatoir beslag op de aandelen van de schuldenaar te leggen. De aandelen kunnen in dat geval niet ten nadele van de beslaglegger worden verkocht, bezwaard of – minder vaak voorkomend – onder bewind worden gesteld. Mocht dit toch gebeuren, dan heeft dit geen werking tegenover de beslaglegger.
De beslagen aandelen omvatten voorts de baten. Dat betekent dat het dividend dat de aandelen opleveren ook onder het beslag vallen. De vennootschap moet het dividend onder zich houden, maar is tegelijkertijd niet verplicht het dividend aan de beslaglegger uit te keren.
Eventuele stemrechten die aan de aandelen verbonden zijn kunnen echter gewoon door de schuldenaar worden uitgeoefend. Het beslag op aandelen beperkt de beschikkingsbevoegdheid van de aandeelhouder desalniettemin in sterke mate. Het vervreemden of bezwaren van de aandelen heeft immers geen werking tegenover de beslaglegger. Daarnaast moet het beslag worden ingeschreven in het aandeelhoudersregister van de vennootschap. Om deze redenen blijkt het beslag op aandelen in de praktijk ook een zeer effectieve incassomethode.
Beslag op roerende zaken
Een andere vorm van beslaglegging is het leggen van beslag roerende zaken (zijnde zaken die niet met de grond verenigd zijn), zoals auto’s, kunst of andere waardevolle eigendommen. Als de schuldenaar niet tijdig betaalt, kunnen deze bezittingen – na een executoriale titel te hebben verkregen in een bodemprocedure bij de rechter – worden verkocht om de schuld af te lossen. Deze vorm van beslaglegging komt minder vaak voor, omdat het ingrijpender is en meer tijd kost om de schuld te dekken. Het wordt vaak gezien als laatste redmiddel.
Beslag op onroerende zaken
Het beslag op een onroerende zaak wordt ingeschreven in het Kadaster. Daarmee is het voor eenieder kenbaar dat er beslag is gelegd. In de praktijk merken wij dat dit een afschrikwekkende werking heeft voor schuldenaren, en daarmee een effectief incassomiddel kan zijn.
Bij conservatoir beslag op onroerende zaken wordt een onderscheid gemaakt tussen twee typen beslag, die afhankelijk van de aard van uw vordering, uitkomst kan bieden als uw schuldenaar weigert te betalen.
Bij het leggen van beslag op onroerend goed is het van groot belang om goed de aard van de vordering te duiden en bewust te zijn van (het moment van) een eventuele levering van het onroerend goed aan een derde.
Derdenbeslag onder debiteuren van de schuldenaar
Vanwege de effectiviteit is onze favoriet het derdenbeslag onder – bij voorkeur grote – klanten van de schuldenaar. Ervan uitgaande dat de schuldenaar ene onderneming heeft met klanten, zullen deze klanten doorgaans een bedrag aan facturen verschuldigd zijn. Deze facturen mogen niet meer worden betaald aan de schuldenaar, zodra er beslag is gelegd.
Een zeer effectieve methode om een schuldenaar tot betaling te dwingen is om wel een verlof te halen bij de rechtbank, maar vervolgens niet – althans niet meteen – beslag te leggen. Zeker als er verlof is verleend om beslag te leggen bij een aantal klanten van de schuldenaar, zal de bereidheid om ophef en gedoe bij deze klanten te voorkomen groot zijn. De schuldenaar kiest er in deze gevallen vaak alsnog voor om tot betaling over te gaan. Het is echter van belang dat hier geen misbruik van wordt gemaakt. Wij kunnen in overleg met u komen tot een redelijke manier van beslaglegging, die tegelijkertijd effectief is.
Het is vervelend als een beslag geen doel treft. U maakt dan kosten, zonder dat het wat oplevert. Het is daarom verstandig om vooraf goed te onderzoeken op wat en onder wie u beslag wil leggen. Mocht u willen overleggen, neem dan gerust contact met ons op.
