Fraude en schending van garanties bij overnames

ls jouw bedrijf actief is in Nederland of internationaal opereert, is de kans groot dat je te maken krijgt met complexe contracten, bijvoorbeeld bij overnames (M&A-transacties). De recente uitspraak van de Netherlands Commercial Court (NCC) onderstreept het belang van transparantie, zorgvuldige due diligence en het goed vastleggen van garanties en aansprakelijkheid in contracten (Rechtbank Amsterdam 5 maart 2025, ECLI:NL:RBAMS:2025:1453). In dit artikel lees je wat deze uitspraak betekent voor jouw onderneming en hoe je geschillen over fraude en garanties kunt voorkomen of oplossen.

De NCC is een gespecialiseerde kamer van de rechtbank Amsterdam die zich richt op complexe, grensoverschrijdende handelsgeschillen. Procedures worden in het Engels gevoerd, wat de NCC aantrekkelijk maakt voor internationale partijen. De NCC behandelt zaken op het gebied van contractenrecht, aansprakelijkheid en geschillen over internationale handel. Dit maakt de NCC tot een logische keuze voor bedrijven die actief zijn in meerdere landen en behoefte hebben aan een efficiënte, deskundige en toegankelijke procedure.

In de besproken zaak draaide het om de overname van een Nederlandse onderneming door een buitenlandse investeerder. Na de overname ontdekte de koper dat de verkoper essentiële informatie over de financiële situatie van de onderneming had achtergehouden. Zo werden kosten doorgeschoven naar een volgend boekjaar en werd een voorziening voor vakantiedagen bewust te laag opgenomen. Het doel hiervan was om de winstgevendheid van de onderneming in het jaar vóór de overname gunstiger te laten lijken.

De kernvraag was of deze handelingen konden worden toegerekend aan de verkoper en of er sprake was van fraude en schending van garanties. De NCC oordeelde dat de CFO van de onderneming bewust heeft gehandeld om de koper te misleiden. Volgens het Nederlandse recht is fraude aanwezig als iemand opzettelijk onjuiste informatie verstrekt of relevante feiten verzwijgt met het doel de ander tot een bepaalde rechtshandeling te bewegen.

De NCC maakte duidelijk dat gedragingen en kennis van functionarissen binnen een onderneming kunnen worden toegerekend aan de rechtspersoon (de verkoper), zeker als deze functionaris een informatieplicht heeft richting de onderneming of haar vertegenwoordigers. In deze zaak werd vastgesteld dat de CFO niet alleen wist van de onregelmatigheden, maar deze ook actief heeft doorgevoerd en niet heeft gemeld aan de koper.

Omdat sprake was van fraude, kon de verkoper zich niet beroepen op contractuele beperkingen van aansprakelijkheid. De rechter oordeelde dat de verkoper volledig aansprakelijk is voor de schade die de koper heeft geleden door de schending van de garanties. Dit betekent dat de koper recht heeft op vergoeding van het verschil tussen de betaalde koopprijs en de werkelijke waarde van de onderneming, plus bijkomende kosten.

Deze uitspraak laat zien dat het essentieel is om:

• Zorgvuldig due diligence onderzoek te doen en niet alleen te vertrouwen op aangeleverde informatie.
  
• Duidelijke garanties en aansprakelijkheidsbepalingen op te nemen in contracten, met expliciete bepalingen over fraude.
  
• Interne procedures te hebben voor het tijdig signaleren en melden van mogelijke onregelmatigheden.
  
• Alert te zijn op signalen van mogelijke misleiding tijdens het overnameproces.

• Laat contracten toetsen door een gespecialiseerd advocaat in contractenrecht en internationale handel.
  
• Zorg voor een heldere vastlegging van informatieverplichtingen en controlemechanismen in de overeenkomst.
  
• Maak gebruik van de NCC als forum voor internationale geschillen: procedures zijn efficiënt, deskundig en in het Engels.
  
• Kom snel in actie bij vermoedens van fraude: verzamel bewijs, schakel juridische hulp in en stel de wederpartij direct aansprakelijk.

De uitspraak van de NCC onderstreept het belang van transparantie, zorgvuldige contractvorming en het tijdig optreden bij mogelijke fraude.

Wil je weten hoe je jouw onderneming kunt beschermen tegen aansprakelijkheid bij overnames of heb je een geschil over garanties of fraude? Neem gerust contact op met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek. Wij helpen je graag verder met praktische oplossingen, of het nu gaat om contractenrecht, litigation of internationale handelsgeschillen.