Lessen uit Aruba voor jouw SPA
Bij een overname vertrouw je op garanties in de share purchase agreement. Toch gaat het in de praktijk vaak mis bij de verwachting wat een garantie wel en niet dekt. Een recente uitspraak uit
Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba van 5 februari 2025 (ECLI:NL:OGEAA:2025:48) laat zien dat een balansgarantie de schuldenpositie slechts bevestigt op de peildatum en niet automatisch het contractuele risico van lopende geschillen bij de verkoper legt. Dat is relevant voor jouw bedrijf als je deals sluit binnen het contractenrecht en internationale handel, zeker wanneer een procedure of aansprakelijkheid speelt.
Kern van het onderwerp
Antilla kocht op 31 december 2022 alle aandelen in Tierra del Sol Real Estate N.V. en Tierra del Sol Golf Course N.V. van FMV. Voorafgaand aan de SPA deed Antilla due diligence van mei tot en met december 2022. In de SPA stond de effective date op 31 december 2022 en bevatte artikel 5.6 een balansgarantie over verplichtingen per de completion. De SPA bevatte ook een bepaling dat de koper de aandelen koopt op basis van het eigen due diligence onderzoek en dat er verder geen representations en warranties zijn gedaan buiten de SPA. In de crediteurenadministratie stond een schuld aan Strong Cactus Ltd. van USD 62.500, gebaseerd op een eerder gehomologeerd akkoord. Antilla stelde later dat FMV deze garantie schond omdat het Hof in hoger beroep heeft beslist dat TdS aansprakelijk is voor schade aan SC, nader op te maken bij staat. FMV betwistte dat artikel 5.6 méér deed dan bevestigen wat er op de balans stond op 31 december 2022.
Het Gerecht past de Haviltex maatstaf toe. Ook in commerciële, gedetailleerd onderhandelde contracten tussen professionele partijen weegt de tekst zwaar. Beslissend blijft wat partijen over en weer redelijkerwijs mochten toekennen aan de bewoordingen en verwachtingen. In dit geval kwalificeerde artikel 5.6 als een algemene balansgarantie die ziet op verplichtingen en voorzieningen per 31 december 2022. Die garantie dekt niet de uitkomst van een lopend geschil na die datum.
De due diligence kleurde de reikwijdte van de garantie. De verkoper had zijn mededelingsplicht ingevuld door documenten te verstrekken over crediteuren in surseance en door te wijzen op conservatoire beslagen, terwijl de koper wist dat hoger beroep liep. Dan schuift de nadruk naar de onderzoeksplicht van de koper. De koper had het potentiële financiële risico kunnen inschatten en had een hardere garantie of specifieke vrijwaring kunnen bedingen voor het SC risico. Omdat dat niet gebeurde, kon Antilla niet achteraf stellen dat artikel 5.6 het contractuele risico voor het geschil met SC naar FMV verlegde. De vordering werd afgewezen en Antilla en TdS werden veroordeeld in de proceskosten.
Deze uitspraak onderstreept dat de Haviltex maatstaf en de nadruk op de tekst van de SPA samen bepalen hoe een garantie wordt uitgelegd. Een algemene balansgarantie kan jouw bedrijf teleurstellen als een claim na closing hoger uitvalt dan een balanspost. De combinatie van due diligence, mededelingsplicht en onderzoeksplicht is doorslaggevend voor de aansprakelijkheid en het succes van een latere vordering. Wie het risico wil beheersen moet het expliciet en precies contracteren, niet vertrouwen op algemene formuleringen.
Tips & tricks
Voor jouw bedrijf betekent dit dat je bij een overname in het contractenrecht niet moet aannemen dat een algemene balansgarantie voldoende is als er een geschil of procedure loopt. Als due diligence wijst op een claim die mogelijk hoger is dan een opgenomen voorziening, leg dan expliciet vast wie het risico draagt, bijvoorbeeld via een specifieke vrijwaring of een aangepaste prijs. Maak het claimsmechanisme concreet en overweeg een escrow om verhaal te borgen. In de zaak tussen Antilla en FMV werd een escrow ingericht, maar dat neemt de noodzaak niet weg om de risicoallocatie in de SPA scherp te formuleren.
Als verkoper borg je een sterke positie door je mededelingsplicht zorgvuldig te vervullen. Lever complete informatie over lopende geschillen en crediteuren. Bevestig duidelijk in de SPA welke garanties wél gelden en beperk algemene verklaringen door een reliance bepaling zoals in artikel 5.16. Als koper zorg je dat je onderzoeksplicht zichtbaar wordt vertaald naar onderhandelde clausules die jouw aansprakelijkheidsrisico's afdekken, zeker bij internationale handel waarin lokale procedures en beslagen een rol kunnen spelen.
Meer informatie?
Wil je zeker weten dat jouw SPA, garanties en vrijwaringen het beoogde risico echt afdekken in een geschil of procedure, in Nederland of internationaal, neem dan contact op met het team Corporate & Commercial Litigation onderstaande button.
We helpen je met het uitonderhandelen van heldere clausules, het inrichten van escrow en het voeren van procedures over aansprakelijkheid.
