Europese uitspraak over verwijdering links in zoekmachines

01 oktober 2019

Afgelopen week deed het Europese Hof van Justitie uitspraak over de vraag op welke manier de exploitant van een online zoekmachine invulling moet geven aan een verzoek tot verwijdering van links.

Oordeel

Verwijderen links uit alle EU-versies

Het Hof van Justitie oordeelde dat de exploitant van een zoekmachine bij een dergelijk verzoek niet verplicht is deze links te verwijderen voor alle versies van zijn zoekmachine. De exploitant is op grond van het Unierecht – waaronder begrepen de Algemene Verordening Gegevensbescherming – wel verplicht om de links te verwijderen voor alle lidstaatspecifieke versies. Dit betekent dat de links niet enkel verwijderd moeten worden uit de versie van de lidstaat waarvan het verwijderingsverzoek afkomstig is, maar dat de links uit alle EU-versies moeten worden verwijderd. Een verwijderingsverzoek in Nederland werkt dus ook door in de zoekmachineversies in Duitsland, Frankrijk en andere EU-landen.

Ontmoedigen internetgebruikers

Daarnaast dient de exploitant van de zoekmachine maatregelen te nemen om internetgebruikers te ontmoedigen om vanuit een van de lidstaten toegang te zoeken tot de betreffende links die worden weergegeven op de niet-EU-versies van die zoekmachine. Deze maatregelen moeten voldoen aan de wettelijke vereisten en voldoende doeltreffend zijn om een effectieve bescherming van de grondrechten van de betrokkene te waarborgen. Het is volgens het Hof aan de nationale rechter om na te gaan of de door de exploitant van de zoekmachine genomen maatregelen voldoen aan deze vereisten.

Hof overweegt verwijdering van alle versies

Hoewel het Hof van Justitie op basis van het Unierecht alleen een verplichting ziet voor de verwijdering van links voor alle lidstaatspecifieke versies van een zoekmachine, overweegt het Hof het gegeven dat het Unierecht de verwijdering van links voor alle versies van een zoekmachine niet verbiedt. Het Hof van Justitie beklemtoont vervolgens, dat een nationale toezichthoudende autoriteit of rechterlijke instantie bevoegd is om in het licht van de nationale maatstaven voor de bescherming van de grondrechten, een belangenafweging te maken tussen het recht van de betrokken persoon op enerzijds de eerbiediging van zijn privéleven en bescherming van zijn persoonsgegevens en anderzijds de vrijheid van informatie. Op basis van deze afweging kan de nationale toezichthoudende autoriteit of rechterlijke instantie tot het oordeel komen dat de exploitant van de zoekmachine de links moet verwijderen voor alle versies van de zoekmachine.

Conclusie

Een nationale autoriteit kan een exploitant van een zoekmachine dus opdragen om de links voor alle versies van de zoekmachine te verwijderen. Dit vloeit weliswaar niet voort uit het Unierecht, maar uit een nationale afweging van de betrokken belangen. Aangezien de uitkomst van deze belangenafweging afhangt van een breed scala aan factoren, lijkt deze uitspraak slechts het startschot voor meer jurisprudentie op dit gebied om bovenstaande open normen in te kleuren.